"ΣΤΗΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΔΙΝΗ", γράφει η Κατερίνα Κοφινά

"ΣΤΗΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΔΙΝΗ"

"Με την νέα μου στήλη στους ΒΙΒΛΙΩΝ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ την Κινηματογραφική Δίνη θα προσπαθήσω να σας γράφω για ταινίες παλιές και νέες για σειρές και για αφιερώματα."

Κατερίνα Κοφινά

JAWS

(ΤΑ ΣΑΓΟΝΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΧΑΡΙΑ)

Ναι το ξέρω. Το παραδέχομαι. Έχω πρόβλημα και το γράφω. Το Jaws  είναι η ταινία που ακόμα και σήμερα  δεν μπορώ να ξεχάσω. Ακόμα με τρομάζει. Βλέπω συχνά στον ύπνο μου αυτό το τεράστιο στόμα με τα εκατοντάδες  κοφτερά  δόντια να περιμένουν εκεί , μέσα  από τη σκοτεινή παγωμένη θάλασσα για να με κατασπαράξουν. Το νερό να γίνεται κόκκινο από το αίμα μου και ένα από τα πόδια μου να κοπεί σύρριζα στο μηρό και να χαθεί.  Ναι . Το ξέρω. Δεν θα ξεπεράσω ποτέ αυτόν τον παιδικό μου φόβο. Τα καλοκαίρια από μικρό παιδί τα σιχαινόμουν. Έτσι και αλλιώς εγώ γεννήθηκα μια κρύα νύχτα του Φλεβάρη. Πάντα ένιωθα αποστροφή για τις υψηλές θερμοκρασίες.  Όταν είδα την ταινία όμως κατάλαβα πως τα καλοκαίρια από εκεί και μετά θα με φόβιζαν για πάντα. Το κολύμπι δεν ήταν από τα αγαπημένα μου αθλήματα , αλλά έπρεπε και εγώ να κάνω ένα μπάνιο κάποια στιγμή. Ακόμα και έτσι όμως κολυμπούσα πάντα κοντά στην ακτή και συνέχεια κοίταζα  γύρω μου  μήπως και εμφανιστεί κάποιο πτερύγιο. Ανοησίες θα μου πείτε. Γέρασες και μυαλό δεν έβαλες. Μα γίνονται αυτά τα πράγματα; Κολύμπα κοριτσάκι μου ελεύθερα; Στη Σαλαμίνα ζεις και όχι στη Χαβάη. Έλα όμως; Η ψύχωση μου με το Jaws είναι άλλο πράγμα. Πιστεύω πως εκείνος ο καρχαρίας του Σπίλμπεργκ με έχει στιγματίσει για τα καλά. Είμαι πια σίγουρη πως κάποια μέρα θα τον δω μπροστά μου  μέσα σε ένα μέτρο νερό. Θα ανοίξει τα σαγόνια του και εγώ θα πρέπει να τον .Βρε κορίτσι μου δεν αφήνεις τα ψυχολογικά σου προβλήματα  να μας πεις δυο λόγια και για την ταινία; Μας κούρασες με τις φοβίες σου.

Το φιλμ έκανε πρεμιέρα στην Αμερική στις 20 Ιουνίου του 1975 . Ο Σπίλμπεργκ ήταν 27 ετών τότε. Η ταινία είναι το μοναδικό θρίλερ της καριέρας του. Το στόρυ είναι παρμένο από το μπέστ σέλερ του Πίτερ Μπέντσλει Jaws που εκδόθηκε το 1973. Ο Σπίλμπεργκ είχε ήδη στο ενεργητικό του την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του Sugarland Express και θεώρησε πως με το Jaws θα έφτιαχνε ένα φιλμ περιπέτειας και δράσης. Η ιστορία διαδραματίζεται στο καλοκαιρινό θέρετρο Άμιτυ. Εκεί εμφανίζεται ένας δολοφόνος καρχαρίας που κυριολεκτικά κατασπαράζει τους λουόμενους. Ο δήμαρχος και η τοπική κοινωνία του νησιού δεν μπορούν να κάνουν τίποτα για να τον πιάσουν και από την άλλη δεν κλείνουν τις ακτές , γιατί το νησί βγάζει λεφτά από τον τουρισμό. Ένας αστυνόμος ο Μπρόντι (Ρόι Σάιντερ) θα κινήσει γη και ουρανό , θα έρθει αντιμέτωπος με την δημοτική αρχή και στο τέλος θα καταφέρει να εξοντώσει με κίνδυνο της ζωής του τον καρχαρία. Στην αναζήτηση του κήτους έχει βοηθό τον ωκεανολόγο Μάτ Χούπερ(Ρίτσαρντ Ντρέιφους)  και έναν ψαρά τον Κουίντ ( Ρόμπερτ Σο). Ο καρχαρίας του Σπίλμπεργκ είναι ο πιο ιδιοφυής δολοφόνος που γέννησε η θάλασσα. Χτυπά πάντα την κατάλληλη στιγμή χωρίς να γίνει αντιληπτός εκτός μόνο όταν ήδη το θύμα του βρίσκεται ανάμεσα στα σαγόνια του. Όταν όλοι τον ψάχνουν εκείνος δεν εμφανίζεται.  Η σκηνή που χάνεται το σκυλί λίγο πριν  γίνει η επίθεση στον Άλεξ (ο μικρός με το στρώμα θαλάσσης)  είναι μια από εκείνες που μόνο ένας πανούργος δολοφόνος θα μπορούσε να εκτελέσει. Μέσα στην θάλασσα υπάρχουν πολλοί που κολυμπούν , παιδιά που παίζουν , το σκυλί που τρέχει να πιάσει το κομμάτι ξύλο που του πετά το αφεντικό του. Και όμως κανείς δεν καταλαβαίνει τίποτα. Αφού καταβροχθίζει το σκυλί χωρίς οι θεατές να βλέπουν τίποτα , συνεχίζει αθόρυβα πάντα και ενώ ο Μπρόντι είναι στην ακτή , και περιπολεί με τα κιάλια το μακάβριο έργο του. Αρπάζει το μικρό αγόρι που παίζει επάνω στο φουσκωτό στρώμα. Και εκεί γίνεται αισθητή η παρουσία του. Η θάλασσα ταράζεται γεμίζει με αίμα και οι πανικόβλητοι λουόμενοι βγαίνουν όπως μπορούν στην ακτή. Όταν όλοι έχουν βγει έξω το πλάνο κλείνει με το ξεφούσκωτο πια στρώμα που τα κύματα έχουν ξεβράσει στην χρυσή αμμουδιά. 

Ο Άλεξ όμως έχει χαθεί για πάντα. Ο Μπρόντι καταλαβαίνει έντρομος πως εκείνος ο διάβολος  δεν θα έπεφτε εύκολα στα χέρια του. Να ήταν το Jaws μια απλή ναυτική περιπέτεια; Η μήπως ήταν και κάτι άλλο πιο βαθύ. Η φύση-καρχαρίας έρχεται σε ρήξη με τον ανθρώπινο παράγοντα-Μπρόντι , τοπική κοινωνία. Η φύση παίρνοντας την μορφή του αιμοδιψή δολοφόνου τιμωρεί για τον καθημερινό βιασμό που της επιβάλει η μεγαλομανία μας. Πιστεύω πως η ταινία του Σπίλμπεργκ είναι στις μέρες μας  45 χρόνια μετά πιο επίκαιρη από ποτέ. Η φύση που με μανία τόσα χρόνια καταστρέφουμε εκπέμπει βοήθεια. Ο πλανήτης θερμαίνεται. 

Το φυσικό περιβάλλον κατακερματίζεται και εμείς ως η κυρίαρχη φυλή θα πάψουμε να ζούμε κάποτε. Αυτή θα είναι η πορεία μας. Μη αναστρέψιμη. Η φύση όχι με την μορφή πλέον του καρχαρία , αλλά με το φαινόμενο του θερμοκηπίου , που ήδη μαστίζει την ανθρωπότητα. Με το λιώσιμο των πάγων και με τις μεγάλες κλιματικές αλλαγές. Η γη έχει καταστραφεί και αναγεννηθεί αρκετές φορές. Ακολουθεί πάντα την πορεία της. Εμείς απλά πάμε αντίθετα με την φορά της. ποιος νομίζεται πως θα κερδίσει στο τέλος;

Εσείς  όμως μπορείτε να δείτε για άλλη μια φορά το φιλμ. Βυθιστείτε στα γαλανά νερά της θάλασσας. Μπορείτε να δείτε έτσι την καλλιτεχνική αρτιότητα του Στίβεν και το  αριστουργηματικό μοντάζ της Βίρνα Φίλντς. Η δουλειά σε αυτή την ταινία φαίνεται καρέ –καρέ  και πάνω απ’ όλα στον ίδιο τον καρχαρία. Ο σκηνοθέτης δεν χρησιμοποίησε μινιατούρες και δεξαμενές. Τα γυρίσματα έγιναν στο νησί Μάρθα Βάινγιαρντ και ο καρχαρίας κατασκευάστηκε από τον Μπόμπ Ματέι. Ήταν  μηχανικός με σκελετό από ατσάλι , είχε μήκος οχτώ μέτρα και ζύγιζε 1,5 τόνο. Το κυριότερο; Δείχνει αληθινός. Και πιστέψτε με είναι. Για αυτό και κάθε φορά που ατενίζω την θάλασσα σκέφτομαι πόσο ωραία  είναι που μπορώ να στέκομαι στην ακτή χωρίς να με απειλούν τα σαγόνια του καρχαρία… 

                                             ΚΑΤΕΡΙΝΑ.Π. ΚΟΦΙΝΑ. 

     Λίγα λόγια για την συγγραφέα

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΟΦΙΝΑ.