ΦΑΚΕΛΟΣ: ΦΛΩΡΑ ΜΑΤΤΕ(
Flora Matte)
Flora Matte) για το βιβλίο
" Γυναίκες της μικρής Πατρίδας "
του Θοδωρή Παπαθεοδώρου.
Εκδόσεις Ψυχογιός
Ένα καλογραμμένο ιστορικό μυθιστόρημα από ένα συγγραφέα που έκανε μεγάλη έρευνα και που προσπάθησε να είναι αντικειμενικός,και παρουσίασε τα γεγονότα όπως έγιναν.
Διαβάζουμε στο οπισθόφυλλο:<<Αν κάτι έχω μάθει όλα αυτά τα χρόνια που αξιώθηκα να ζήσω, είναι πως η ελευθερία και η αγάπη είναι αξεχώριστες. Γέννες της ίδιας σποράς, καρποί των αδείλιαστων ψυχών. Δεν αρκεί να επιθυμείς, δεν αρκεί να περιμένεις. Πρέπει να τολμήσεις, ν’ αγωνιστείς για όσα αξίζουν στη ζωή. Για να έχει νόημα. Για να μην ξοδευτεί άδικα. Εγώ ανήκω σε μια τέτοια γενιά. Στη γενιά που δε φοβήθηκε τη θυσία…
Γυναίκες της μικρής πατρίδας… Μακεδόνισσες. Ελληνίδες.
Στη χαραυγή του εικοστού αιώνα, άγριος κι αδυσώπητος ξεσπάει ο αγώνας στη σκλάβα Μακεδονία. Η γη ματώνει, ο ελληνισμός ψυχορραγεί. Τούρκοι, Βούλγαροι, κομιτάτα, τσέτες, πυρπολήσεις, εκτελέσεις, αμέτρητες θυσίες.
Στη χαραυγή του εικοστού αιώνα, άγριος κι αδυσώπητος ξεσπάει ο αγώνας στη σκλάβα Μακεδονία. Η γη ματώνει, ο ελληνισμός ψυχορραγεί. Τούρκοι, Βούλγαροι, κομιτάτα, τσέτες, πυρπολήσεις, εκτελέσεις, αμέτρητες θυσίες.
Γυναίκες της μικρής πατρίδας…
Σαν την Αρετή. Σαν τη Φωτεινή. Ζυμώθηκαν με τον κίνδυνο, πάλεψαν για το γένος, την πίστη, τη λευτεριά. Θέριεψαν οι ψυχές τους κι έκλαψαν συνάμα. Για τους φίλους που έπεσαν, τα μαρτύρια που άντεξαν, τα μυστικά που βάσταξαν. Για το λατρεμένο παιδί που έχασε τόσο άδικα η μία. Για τον άντρα που αγάπησε παράφορα και σκότωσε με τα ίδια της τα χέρια η άλλη.
Σαν την Αρετή. Σαν τη Φωτεινή. Ζυμώθηκαν με τον κίνδυνο, πάλεψαν για το γένος, την πίστη, τη λευτεριά. Θέριεψαν οι ψυχές τους κι έκλαψαν συνάμα. Για τους φίλους που έπεσαν, τα μαρτύρια που άντεξαν, τα μυστικά που βάσταξαν. Για το λατρεμένο παιδί που έχασε τόσο άδικα η μία. Για τον άντρα που αγάπησε παράφορα και σκότωσε με τα ίδια της τα χέρια η άλλη.
Μπορεί να τις κυνήγησαν, μπορεί να τις βασάνισαν. Δεν τις δάμασαν όμως ποτέ. Αυτές. Τις γυναίκες της μικρής πατρίδας μας...>>
Ευτυχώς που υπάρχουν τόσο αξιόλογοι συγγραφείς,όπως ο Θοδωρής Παπαθεοδώρου,που με την αντικειμενική τους ματιά και το άψογο γράψιμό τους,μας προσφέρουν τροφή πνεύματος και ψυχής μέσω των βιβλίων τους.
Η αλήθεια είναι πως αυτήν την ιστορική περίοδο της πατρίδας μας,δεν την γνώριζ,γιατί στα σχολεία μόνο γενικότητες αναφέρονται για τον Μακεδονικό Αγώνα.
Μέσα από τις ιστορίες της Αρετής και της Φωτεινής,μαθαίνουμε όλο τον αγώνα που έκαναν οι άνθρωποι για να ελευθερωθούν από τους Βούλγαρους και τους Τούρκους,οι οποίοι με πολύ βάρβαρο τρόπο προσπαθούσαν να επιβληθούν στο βόρειο τμήμα της χώρας μας γύρω στο 1900.Και όπως πάντα βέβαια η τότε κυβέρνηση έδειχνε αδράνεια για το θέμα για να είναι αρεστοί στις Μεγάλες Δυνάμεις ,τους συμμάχους μας.
Αν και οι πρωταγωνίστριες είναι γυναίκες,έχουν δύναμη ψυχής,μεγάλα εθνικά ιδεώδηκαι πολλή αποφασιστικότητα.Οι περιγραφές ειναι συναρπαστικές και οι εικόνες αλλάζουν γρήγορα που θυμίζουν κινηματογραφική ταινία.Οι εξελίξεις είναι ραγδαίες και κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον από την αρχή έως το τέλος που η αγωνία φτάνει στα ύψη.
Η γλώσσα κατανοητή,μεστή,λυρική θα έλεγα και κάνει την ανάγνωση ευχάριστη.Βέβαια δεν λείπει και η αληθινή αγάπη και τα όμορφα μηνύματα.
Εδώ θα ήθελα να παραθέσω δύο τρία αποσπάσματα για του λόγου το αληθές.Ξεκινώ με το όνειρο της Καλλιόπης,θετή μητέρα της Αρετής,για το γάμο της κόρης της,στην σελίδα 268:<<Ως μητέρα,ασφαλώς κι ήθελε να δει την κόρη της αποκατεστημένη και εξασφαλισμένη.Μα κατά τη γνώμη της,δεν αρκούσε μόνο αυτό.Ήθελε να τη δει και ευτυχισμένη.Τότε θα ήταν και η ίδια ευτυχισμένη,έτσι αντιλαμβανόταν τον ρόλο της ως μητέρα.Όμως δεν αντιμετώπιζε την ευτυχία με τον γνώριμο,συμβατικό τρόπο που την αντιμετώπιζε η πεθερά της.Δεν μπορείς να επιβιβαστείς σε ένα τρένο ελπίζοντας απλώς να σε πάει στον προορισμό σου.Πρέπει να διαλέξεις και να επιβιβαστείς στο σωστό,το κατάλληλο για εσένα.Έτσι ακριβώς,σαν ένας σημαντικότατος σταθμός,ήταν κι ένας γάμος,στη ζωή κάθε κοπέλας.
<<Πριν επιβιβαστείς όμως,όχι μετά...>> μονολόγησε βγαίνοντας από τον προθάλαμο στο περιστύλιο,να πάρει λίγο τον αέρα της,να καταφέρει ν ανασάνει.>>
Αν και θα παραθέσω εδώ ένα κάπως μεγάλο απόσπασμα,θα το κάνω διότι είναι συγκλονιστική η συζήτηση της Φωτεινής και του Κοσμά,στην σελίδα 314:<<Πήραν τον δρόμο του γυρισμού με αδειανά τα χέρια,ξεκούραστοι από τις τόσες ώρες της ανάπαυσης και τις κατηφοριές.Διάβηκαν απ τους τουρκομαχαλάδες του Γιακούμ Πασά,πέρασαν δίπλα από τον τεκέ των Ρουφαί δερβίσηδων,ύστερα χαμηλότερα απ τη λεωφόρο Μιντάτ διασχίζοντας τα πυκνοκατοικημένα χριστιανικά σοκάκια και τα αυτοσχέδια παζάρια στα σοκάκια,βγήκαν στην οδό του Βαρδάρη κοντά στο Μπεζεστένι και μπήκαν στην εβραίικη συνοικία του Φραγκομαχαλά με προορισμό την Αιγυπτιακή Αγορά και την προκυμαία.
<<Πολύχρωμο πανί...>> μουρμούρισε ο Κοσμάς.<<Κινήσαμε από τους Τούρκους στα ψηλώματα,περάσαμε τους χριστιανούς και τώρα πιάσαμε τους εβραίους.Ήταν έτσι κι ο τόπος όπου γεννήθηκες;>>
<<Είχε περισσότερους Σλάβους.Και λίγους εβραίους,όχι όπως εδώ.Η Φιλιππούπολη δεν είναι Θεσσαλονίκη,δεν ανήκει σ αυτούς>>.
Ο Κοσμάς έκοψε απότομα το βήμα του.Κάτι στον τρόπο της,ένας τονισμός παραπάνω απ το κανονικό,μια στρυφνάδα στην προφορά,μια αδιόρατη επιτίμηση τον σταμάτησαν.Οι στιγμές της παρηγοριάς και της αλληλεγγύης είχαν χαθεί,τα γλυκά βλέμματα και τα ήρεμα λόγια είχαν μείνει πίσω,ψηλά,πάνω στα κάστρα.
<<Ούτε η Σαλονίκη ανήκει σ αυτούς.Δεν είναι οι εβραίοι το πρόβλημα>>.
<<Το ξέρω,είναι οι Βούλγαροι και οι Τούρκοι περισσότερο>>.
<<Ούτε αυτοί>>.
<<Ούτε αυτοί;>> απόρησε.
<<Όχι.Καμιά φυλή δεν είναι,κανένας λαός.Ούτε οι Βούλγαροι,ούτε οι Τούρκοι>>.
<<Τι Έλληνας είσαι εσύ;>>
<<Πρώτα είμαι εργάτης.Ένας εργάτης που μιλάει την ελληνική λαλιά.Όπως ο Βούλγαρος εργάτης μιλάει τα σλάβικα.Τι άλλο μας χωρίζει παρεκτός η γλώσσα;>>
<<Η θρησκεία.Το Πατριαρχείο>>.
<<Το Πατριαρχείο είναι πολύ μακριά από δω.Ακουστά μόνο το έχω,μήτε το έχω δει ποτέ,μήτε περιμένω κάτι από δαύτο>>.
<<Το γένος μας αυτά το καθορίζουν:η γλώσσα,η Ιστορία και η θρησκεία>>.
<<Το πρόβλημα των ανθρώπων δεν είναι οι παλιές,πεθαμένες ιστορίες,οι ράτσες ή οι θρησκείες.Το πρόβλημα είναι ο πλούτος στα χέρια των λίγων που δυναστεύουν τους πολλούς.Που τους πνίγουν σαν τα αγριόχορτα και δεν τους αφήνουν ν ανασάνουν,να δουν κι αυτοί λίγο ήλιο,να ζήσουν ειρηνικά και να μεγαλώσουν τα παιδιά τους>>.
<<Ναι,αλλά τον πλούτο εδώ τον έχουν μαζεμένο οι εβραίοι>>.
<<Οι λίγοι.Δεν είναι πλούσιοι οι περισσότεροι,μεροκαματιάρηδες είναι,εργάτες,χαμάληδες και γυρολόγοι>>.
<<Εγώ βλέπω παντού μέσα στην πόλη μέγαρα και στοές με εβρικά ονόματα,οι συναγωγές τους είναι πλουσιότερες κι απ τα τζαμιά,οι λέσχες τους βρίσκονται στα καλύτερα σημεία,οι τρανότερες και πολυτελέστερες επαύλεις στις Εξοχές ανήκουν σε εβραικές οικογένειες,το ίδιο και τα εργαστάσια.Ακόμη κι εσύ έναν Εβραίο αντιμάχεσαι με τα σωματεία και τις οργανώσεις σου>>.
<<Αν ήταν Τούρκος,θα αντιμαχόμουν Τούρκο.Κι Έλληνας σαν κι εμένα αν ήταν,με ακόμη μεγαλύτερο πάθος θα τον πολεμούσα>>.
<<Αυτό δεν αλλάζει την πραγματικότητα.Όταν αρρώστησε ο πατέρας και μείναμε χωρίς χρήματα,πήγα σ έναν σαράφη να δανειστώ.Μήτε που γύρισε να με κοιτάξει όταν του είπα ποια είμαι και τι γυρεύω,στη μισή τιμή πήρε τον βαφτιστικό σταυρό μου ενέχυρο,τα διπλά λεφτά γύρεψε μετά για να τον επιστρέψει πίσω>>.
<<Για τούτο τους απεχθάνεσαι;>>
<<Δεν τους απεχθάνομαι.Ίσα ίσα.Κι εμένα ένας εβραίος με έσωσε,μου βρήκε δουλειά,μου πληρώνει τα δίδακτρα για το δίπλωμα.Μα δεν είναι όλοι σαν τον κύριο Μοσέ,δυστυχώς>>.
<<Αυτό δε σου είπα κι εγώ πριν;Πως δεν είναι όλοι ίδιοι;>> απόρησε ερεθισμένος ο Κοσμάς. <<Την Εργατική Λέσχη και τα σωματεία εβραίοι τα δημιούργησαν και τα υποστηρίζουν.Μιλάνε για αδελφοσύνη των εργατών,για το δίκαιο μοίρασμα του πλούτου,για ένωση των βαλκανικών λαών έξω από φυλές,θρησκείες και σύνορα.Αυτές οι οργανώσεις ελέγχουν πολλά σωματεία Ισραηλιτών καπνεργατών,λιμενεργατών,αχθοφόρων και εμπορουπαλλήλων,η δομή και η σύνθεσή τους είναι ισραηλιτική κατά πληοψηφία,κι όμως,δέχονται οποιονδήποτε χωρίς επιφυλάξεις,ακόμη κι εμένα τον ίδιο δέχτηκαν με ανοιχτές αγκάλες.Αυτοί είναι οι πολλοί Ισραηλίτες της πόλης,όχι οι φραγκοφορεμένοι καπιταλιστές που ζουν κλεισμένοι στις λέσχες και στις επαύλεις τους>>.
<<Γι αυτούς τους τελευταίους όμως μίλησα εγώ.Για τους καπιταλιστές όπως τους ονομάζεις μ αυτή την παράξενη γλώσσα σου.Δεν αναρωτήθηκες όμως ποτέ;Γιατί δεν υπάρχουν στη Θεσσαλονίκη τέτοιοι Έλληνες,ακόμη και Βούργαροι;Γιατί όλοι δουλεύουν εργάτες και υπάλληλοι στους Αλλατίνι,στους Μοδιάνο,στους Καράσσο,στους Μορδεχάι;΄΄Ολα τα τείχη,όλοι οι ναοί,όλοι οι δρόμοι,όλη η ιστορία αυτού του τόπου είναι βυζαντινή,ελληνική.Πού είναι όμως τα ελληνικά μαγαζιά;Πού είναι οι φάμπρικες;Πού είναι τα μέγαρα;>>
<<Αυτό είναι καπήλευση του εθνικού αισθήματος.Ποταπό...>>
<<Μα αληθινό>>.
<<Τί θα πει χριστιανοί,τι μουσουλμάνοι και τι Ισραηλίτες;Ίδια δεν κρυώνουν όλοι τον χειμώνα;Ίδια δεν πεινάνε;Ίδια δεν αρρωσταίνουν και ίδια δεν πεθαίνουν επειδή τους λείπουν τα απαραίτητα;Τί εβραίικο,τι τούρκικο και τι ρωμαίικο κεφάλαιο;Το ίδιο καταπιέζουν τον εργάτη,το ίδιο δεν τον εκμεταλλεύονται με τους παράδες τους;Μα εσύ έχεις φαίνεται πολλούς από δαύτους και δε λογαριάζεις αυτούς που τους στερούνται.Έχεις πέσει στα γόνατα και προσκυνάς τους παπάδες και τους δεσποτάδες,που είναι το δεκανίκι των καπιταλιστών και κρατάνε τους ανθρώπους δούλους.Μπανοβγαίνεις στη Μητρόπολη και παίρνεις οδηγίες απ αυτούς,μπας και σώσει ο Θεός τους παράδες σου και τη ζωούλα σου>>,της είπε χολωμένος.<<Θαρείς δεν τα ξέρω;>>
Απόμεινε άναυδη.Και άλαλη για λίγο.<<Από πού τα ξέρεις;Τέτοιες κουβέντες δεν κάμαμε μαζί>>,τον ρώτησε στο τέλος,καταπίνοντας με το ζόρι και τη δήλωσή του και το σάλιο της.>>
Ευτυχώς που υπάρχουν τόσο αξιόλογοι συγγραφείς,όπως ο Θοδωρής Παπαθεοδώρου,που με την αντικειμενική τους ματιά και το άψογο γράψιμό τους,μας προσφέρουν τροφή πνεύματος και ψυχής μέσω των βιβλίων τους.
Η αλήθεια είναι πως αυτήν την ιστορική περίοδο της πατρίδας μας,δεν την γνώριζ,γιατί στα σχολεία μόνο γενικότητες αναφέρονται για τον Μακεδονικό Αγώνα.
Μέσα από τις ιστορίες της Αρετής και της Φωτεινής,μαθαίνουμε όλο τον αγώνα που έκαναν οι άνθρωποι για να ελευθερωθούν από τους Βούλγαρους και τους Τούρκους,οι οποίοι με πολύ βάρβαρο τρόπο προσπαθούσαν να επιβληθούν στο βόρειο τμήμα της χώρας μας γύρω στο 1900.Και όπως πάντα βέβαια η τότε κυβέρνηση έδειχνε αδράνεια για το θέμα για να είναι αρεστοί στις Μεγάλες Δυνάμεις ,τους συμμάχους μας.
Αν και οι πρωταγωνίστριες είναι γυναίκες,έχουν δύναμη ψυχής,μεγάλα εθνικά ιδεώδηκαι πολλή αποφασιστικότητα.Οι περιγραφές ειναι συναρπαστικές και οι εικόνες αλλάζουν γρήγορα που θυμίζουν κινηματογραφική ταινία.Οι εξελίξεις είναι ραγδαίες και κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον από την αρχή έως το τέλος που η αγωνία φτάνει στα ύψη.
Η γλώσσα κατανοητή,μεστή,λυρική θα έλεγα και κάνει την ανάγνωση ευχάριστη.Βέβαια δεν λείπει και η αληθινή αγάπη και τα όμορφα μηνύματα.
Εδώ θα ήθελα να παραθέσω δύο τρία αποσπάσματα για του λόγου το αληθές.Ξεκινώ με το όνειρο της Καλλιόπης,θετή μητέρα της Αρετής,για το γάμο της κόρης της,στην σελίδα 268:<<Ως μητέρα,ασφαλώς κι ήθελε να δει την κόρη της αποκατεστημένη και εξασφαλισμένη.Μα κατά τη γνώμη της,δεν αρκούσε μόνο αυτό.Ήθελε να τη δει και ευτυχισμένη.Τότε θα ήταν και η ίδια ευτυχισμένη,έτσι αντιλαμβανόταν τον ρόλο της ως μητέρα.Όμως δεν αντιμετώπιζε την ευτυχία με τον γνώριμο,συμβατικό τρόπο που την αντιμετώπιζε η πεθερά της.Δεν μπορείς να επιβιβαστείς σε ένα τρένο ελπίζοντας απλώς να σε πάει στον προορισμό σου.Πρέπει να διαλέξεις και να επιβιβαστείς στο σωστό,το κατάλληλο για εσένα.Έτσι ακριβώς,σαν ένας σημαντικότατος σταθμός,ήταν κι ένας γάμος,στη ζωή κάθε κοπέλας.
<<Πριν επιβιβαστείς όμως,όχι μετά...>> μονολόγησε βγαίνοντας από τον προθάλαμο στο περιστύλιο,να πάρει λίγο τον αέρα της,να καταφέρει ν ανασάνει.>>
Αν και θα παραθέσω εδώ ένα κάπως μεγάλο απόσπασμα,θα το κάνω διότι είναι συγκλονιστική η συζήτηση της Φωτεινής και του Κοσμά,στην σελίδα 314:<<Πήραν τον δρόμο του γυρισμού με αδειανά τα χέρια,ξεκούραστοι από τις τόσες ώρες της ανάπαυσης και τις κατηφοριές.Διάβηκαν απ τους τουρκομαχαλάδες του Γιακούμ Πασά,πέρασαν δίπλα από τον τεκέ των Ρουφαί δερβίσηδων,ύστερα χαμηλότερα απ τη λεωφόρο Μιντάτ διασχίζοντας τα πυκνοκατοικημένα χριστιανικά σοκάκια και τα αυτοσχέδια παζάρια στα σοκάκια,βγήκαν στην οδό του Βαρδάρη κοντά στο Μπεζεστένι και μπήκαν στην εβραίικη συνοικία του Φραγκομαχαλά με προορισμό την Αιγυπτιακή Αγορά και την προκυμαία.
<<Πολύχρωμο πανί...>> μουρμούρισε ο Κοσμάς.<<Κινήσαμε από τους Τούρκους στα ψηλώματα,περάσαμε τους χριστιανούς και τώρα πιάσαμε τους εβραίους.Ήταν έτσι κι ο τόπος όπου γεννήθηκες;>>
<<Είχε περισσότερους Σλάβους.Και λίγους εβραίους,όχι όπως εδώ.Η Φιλιππούπολη δεν είναι Θεσσαλονίκη,δεν ανήκει σ αυτούς>>.
Ο Κοσμάς έκοψε απότομα το βήμα του.Κάτι στον τρόπο της,ένας τονισμός παραπάνω απ το κανονικό,μια στρυφνάδα στην προφορά,μια αδιόρατη επιτίμηση τον σταμάτησαν.Οι στιγμές της παρηγοριάς και της αλληλεγγύης είχαν χαθεί,τα γλυκά βλέμματα και τα ήρεμα λόγια είχαν μείνει πίσω,ψηλά,πάνω στα κάστρα.
<<Ούτε η Σαλονίκη ανήκει σ αυτούς.Δεν είναι οι εβραίοι το πρόβλημα>>.
<<Το ξέρω,είναι οι Βούλγαροι και οι Τούρκοι περισσότερο>>.
<<Ούτε αυτοί>>.
<<Ούτε αυτοί;>> απόρησε.
<<Όχι.Καμιά φυλή δεν είναι,κανένας λαός.Ούτε οι Βούλγαροι,ούτε οι Τούρκοι>>.
<<Τι Έλληνας είσαι εσύ;>>
<<Πρώτα είμαι εργάτης.Ένας εργάτης που μιλάει την ελληνική λαλιά.Όπως ο Βούλγαρος εργάτης μιλάει τα σλάβικα.Τι άλλο μας χωρίζει παρεκτός η γλώσσα;>>
<<Η θρησκεία.Το Πατριαρχείο>>.
<<Το Πατριαρχείο είναι πολύ μακριά από δω.Ακουστά μόνο το έχω,μήτε το έχω δει ποτέ,μήτε περιμένω κάτι από δαύτο>>.
<<Το γένος μας αυτά το καθορίζουν:η γλώσσα,η Ιστορία και η θρησκεία>>.
<<Το πρόβλημα των ανθρώπων δεν είναι οι παλιές,πεθαμένες ιστορίες,οι ράτσες ή οι θρησκείες.Το πρόβλημα είναι ο πλούτος στα χέρια των λίγων που δυναστεύουν τους πολλούς.Που τους πνίγουν σαν τα αγριόχορτα και δεν τους αφήνουν ν ανασάνουν,να δουν κι αυτοί λίγο ήλιο,να ζήσουν ειρηνικά και να μεγαλώσουν τα παιδιά τους>>.
<<Ναι,αλλά τον πλούτο εδώ τον έχουν μαζεμένο οι εβραίοι>>.
<<Οι λίγοι.Δεν είναι πλούσιοι οι περισσότεροι,μεροκαματιάρηδες είναι,εργάτες,χαμάληδες και γυρολόγοι>>.
<<Εγώ βλέπω παντού μέσα στην πόλη μέγαρα και στοές με εβρικά ονόματα,οι συναγωγές τους είναι πλουσιότερες κι απ τα τζαμιά,οι λέσχες τους βρίσκονται στα καλύτερα σημεία,οι τρανότερες και πολυτελέστερες επαύλεις στις Εξοχές ανήκουν σε εβραικές οικογένειες,το ίδιο και τα εργαστάσια.Ακόμη κι εσύ έναν Εβραίο αντιμάχεσαι με τα σωματεία και τις οργανώσεις σου>>.
<<Αν ήταν Τούρκος,θα αντιμαχόμουν Τούρκο.Κι Έλληνας σαν κι εμένα αν ήταν,με ακόμη μεγαλύτερο πάθος θα τον πολεμούσα>>.
<<Αυτό δεν αλλάζει την πραγματικότητα.Όταν αρρώστησε ο πατέρας και μείναμε χωρίς χρήματα,πήγα σ έναν σαράφη να δανειστώ.Μήτε που γύρισε να με κοιτάξει όταν του είπα ποια είμαι και τι γυρεύω,στη μισή τιμή πήρε τον βαφτιστικό σταυρό μου ενέχυρο,τα διπλά λεφτά γύρεψε μετά για να τον επιστρέψει πίσω>>.
<<Για τούτο τους απεχθάνεσαι;>>
<<Δεν τους απεχθάνομαι.Ίσα ίσα.Κι εμένα ένας εβραίος με έσωσε,μου βρήκε δουλειά,μου πληρώνει τα δίδακτρα για το δίπλωμα.Μα δεν είναι όλοι σαν τον κύριο Μοσέ,δυστυχώς>>.
<<Αυτό δε σου είπα κι εγώ πριν;Πως δεν είναι όλοι ίδιοι;>> απόρησε ερεθισμένος ο Κοσμάς. <<Την Εργατική Λέσχη και τα σωματεία εβραίοι τα δημιούργησαν και τα υποστηρίζουν.Μιλάνε για αδελφοσύνη των εργατών,για το δίκαιο μοίρασμα του πλούτου,για ένωση των βαλκανικών λαών έξω από φυλές,θρησκείες και σύνορα.Αυτές οι οργανώσεις ελέγχουν πολλά σωματεία Ισραηλιτών καπνεργατών,λιμενεργατών,αχθοφόρων και εμπορουπαλλήλων,η δομή και η σύνθεσή τους είναι ισραηλιτική κατά πληοψηφία,κι όμως,δέχονται οποιονδήποτε χωρίς επιφυλάξεις,ακόμη κι εμένα τον ίδιο δέχτηκαν με ανοιχτές αγκάλες.Αυτοί είναι οι πολλοί Ισραηλίτες της πόλης,όχι οι φραγκοφορεμένοι καπιταλιστές που ζουν κλεισμένοι στις λέσχες και στις επαύλεις τους>>.
<<Γι αυτούς τους τελευταίους όμως μίλησα εγώ.Για τους καπιταλιστές όπως τους ονομάζεις μ αυτή την παράξενη γλώσσα σου.Δεν αναρωτήθηκες όμως ποτέ;Γιατί δεν υπάρχουν στη Θεσσαλονίκη τέτοιοι Έλληνες,ακόμη και Βούργαροι;Γιατί όλοι δουλεύουν εργάτες και υπάλληλοι στους Αλλατίνι,στους Μοδιάνο,στους Καράσσο,στους Μορδεχάι;΄΄Ολα τα τείχη,όλοι οι ναοί,όλοι οι δρόμοι,όλη η ιστορία αυτού του τόπου είναι βυζαντινή,ελληνική.Πού είναι όμως τα ελληνικά μαγαζιά;Πού είναι οι φάμπρικες;Πού είναι τα μέγαρα;>>
<<Αυτό είναι καπήλευση του εθνικού αισθήματος.Ποταπό...>>
<<Μα αληθινό>>.
<<Τί θα πει χριστιανοί,τι μουσουλμάνοι και τι Ισραηλίτες;Ίδια δεν κρυώνουν όλοι τον χειμώνα;Ίδια δεν πεινάνε;Ίδια δεν αρρωσταίνουν και ίδια δεν πεθαίνουν επειδή τους λείπουν τα απαραίτητα;Τί εβραίικο,τι τούρκικο και τι ρωμαίικο κεφάλαιο;Το ίδιο καταπιέζουν τον εργάτη,το ίδιο δεν τον εκμεταλλεύονται με τους παράδες τους;Μα εσύ έχεις φαίνεται πολλούς από δαύτους και δε λογαριάζεις αυτούς που τους στερούνται.Έχεις πέσει στα γόνατα και προσκυνάς τους παπάδες και τους δεσποτάδες,που είναι το δεκανίκι των καπιταλιστών και κρατάνε τους ανθρώπους δούλους.Μπανοβγαίνεις στη Μητρόπολη και παίρνεις οδηγίες απ αυτούς,μπας και σώσει ο Θεός τους παράδες σου και τη ζωούλα σου>>,της είπε χολωμένος.<<Θαρείς δεν τα ξέρω;>>
Απόμεινε άναυδη.Και άλαλη για λίγο.<<Από πού τα ξέρεις;Τέτοιες κουβέντες δεν κάμαμε μαζί>>,τον ρώτησε στο τέλος,καταπίνοντας με το ζόρι και τη δήλωσή του και το σάλιο της.>>
Και τέλος οι σκέψεις της Αρετής ως δασκάλα στο απομακρυσμένο χωριό,το Ράκοβο,μετά την επιδρομή των κομιτατζήδων,όταν συγκέντρωσε τα παιδιά στο σχολείο και τους έβαλε φαγητό,στην σελίδα 527:<<Είχε δίκιο εξαρχής η δασκάλα,εκκλησιά ήταν η τάξη,μα όχι μόνο των γραμμάτων ή της γνώσης.Εκκλησιά με μια τεράστια τοιχογραφία έμοιαζε τώρα,μια ζωντανή αγιογραφία του Μυστικού Δείπνου,έτσι που τα παιδιά της λάβαιναν θρέψη,δύναμη και ζωή,μ εκείνη πάνω στην έδρα να τα τηρά και ν αναγαλλιάζει η ψυχή της>>.
Συγχαρητήρια στον Θοδωρή Παπαθεοδώρου για το εξαιρετικό βιβλίο που έγραψε και που αξίζει να βρίσκεται σε όλες τις βιβλιοθήκες και να διαβαστεί απ όλους.Με αγωνία θα περιμένω το δεύτερο μέρος με τίτλο <<ΛΙΑΝΟΚΕΡΙΑ ΤΗΣ ΜΙΚΡΗΣ ΠΑΤΡΙΔΑΣ>> που θα κυκλοφορήσει το Φθινόπωρο του 2018.
Πάντα επιτυχίες!!!!!!!!!!
Συγχαρητήρια στον Θοδωρή Παπαθεοδώρου για το εξαιρετικό βιβλίο που έγραψε και που αξίζει να βρίσκεται σε όλες τις βιβλιοθήκες και να διαβαστεί απ όλους.Με αγωνία θα περιμένω το δεύτερο μέρος με τίτλο <<ΛΙΑΝΟΚΕΡΙΑ ΤΗΣ ΜΙΚΡΗΣ ΠΑΤΡΙΔΑΣ>> που θα κυκλοφορήσει το Φθινόπωρο του 2018.
Πάντα επιτυχίες!!!!!!!!!!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου