"Κριτικάροντας
την κριτική. Συρμοί και ταμπέλες"
της Φωτεινής Παγουργιά
"Κριτικάροντας την κριτική. Συρμοί και ταμπέλες"
Οι
άνθρωποι είναι διαφορετικοί. Ευτυχώς! Αλλιώς ο κόσμος μας θα ήταν τόσο βαρετός
και θα μας έκανε να πλήττουμε μέχρι θανάτου. Δεν ξέρω ποιος μας διαφύλαξε από
αυτήν την κακομοιριά και μπορούμε να βιώνουμε τόσο διαφορετικές εικόνες γύρω
μας, αλλά πάντως θεωρώ ότι το σχέδιό του ήταν εξ αρχής ευρηματικό. Έγιναν
λοιπόν οι άνθρωποι διαφορετικοί μεταξύ τους, έχει ο καθένας τα δικά του μάτια
να εκφράζεται, τον δικό του τρόπο να μιλάει, έχει τα ταλέντα του κι εμείς
μπορούμε να έχουμε αμέτρητες επιλογές του τι θα θαυμάσουμε, έχει ο καθένας τις
ειδικότητές του και έτσι δεν θα ξεμείνουμε ποτέ από κάτι χρήσιμο, έχει το χρώμα
του, τη γλώσσα του, τα χαρίσματά του και τα ελαττώματά του, τους θρύλους του
και τις παραδόσεις του, έχουμε ποικιλία να διαλέγουμε και να αποφασίζουμε τι
μας αρέσει. Όλοι μας λοιπόν είμαστε διαφορετικοί. Και υπάρχουμε για όλα τα
γούστα. Το κάθε κρέας έχει το μουστερή
του έλεγε μια γιαγιά συχωρεμένη. Ήξερε αυτή. Έτσι λοιπόν αυτός ο
πολύχρωμος κόσμος που τον φαντάζομαι σαν ένα φαντασμαγορικό μπορντοροδοκόκκινο περσικό
χαλί, έχει ενδιαφέρον, έχει κίνητρο να τον περπατήσεις, να τον ζήσεις, να τον
χαρείς.
Εκεί
λοιπόν που ο άνθρωπος τα είχε βρει με τον εαυτό του κάπου στην απαρχή του
κόσμου και δεν έδινε ο ένας στον άλλον μεγάλη σημασία αν είχε μακρύνει πολύ το
μούσι του και το πάταγε, αν το μαλλί του είχε γίνει θάμνος και έμπλεκε στα
ξερόκλαδα, ή ποιο μέρος του σώματός τον βόλευε να κρύψει με την προβιά, σε
μερικούς άρχισε να ξινίζει αυτή η πολυχρωμία. Κάποιος ή κάποιοι άρχισαν να
επεμβαίνουν δραστικά σε αυτόν τον πολύχρωμο πίνακα και να προσθέτουν το γκρίζο
στα χρώματά του. Και τότε ήταν που άρχισαν τα παρατράγουδα. Και σταδιακά, όλο
και πιο γκρίζο γινόταν το φόντο και έκρυβε το χρώμα κάνοντάς το όλο και πιο
σκοτεινό. Τότε άρχισαν λοιπόν σιγά σιγά να εμφανίζονται και οι μόδες. Και
ακολούθησαν και οι ταμπέλες. Τέλος πάντων δεν μπορώ να πω με ακρίβεια πιο
εμφανίστηκε πρώτο και ποιο ακολούθησε, αλλά κάπως έτσι τα λένε οι ιστορικές
πηγές που συμβουλεύτηκα. Άρχισε λοιπόν να εμφανίζεται στη ζωή μας ανελέητη και
η κριτική. Αυτή είναι άσχημη, αυτός είναι χοντρός, αυτός κουτσαίνει, ο άλλος
δεν βλέπει καλά και για να μη μιλήσουμε και για τις πιο προσωπικές ορέξεις του
καθενός και να μην αναλύσουμε χωρίς λόγο πράγματα γνωστά. Και σιγά σιγά η
κριτική άρχισε να εξαπλώνεται ως λαίλαπα και σε άλλες εκφάνσεις της ζωής μας.
Να
μην αναλωθούμε στο θέμα γιατί έγιναν όλα αυτά και τι σκοπούς εξυπηρετούν. Το
θέμα είναι πως τσιμπήσαμε. Και πέσαμε στην παγίδα και τώρα άντε να βρεις άκρη.
Ποιος όμως είναι αυτός που αποφάσισε ποιο είναι το μέτρο πάνω στο οποίο πρέπει
να προσαρμοστούν όλα τα γούστα των υπόλοιπων; Ποιος καθορίζει τα κριτήρια για
τις αποχρώσεις μας; Για παράδειγμα, πώς ορίζεται η ομορφιά; Και άμα το γονίδιο
του καθενός κάνει τα δικά του και δεν θέλει να προσαρμοστεί με τον τυποποιημένο
τρόπο θεώρησης των πραγμάτων, τι θα κάνει ο άνθρωπος με το αναρχικό γονίδιο; Θα
απομονωθεί; Θα αναγκαστεί να προσαρμοστεί; Ποιες είναι οι επιλογές του; Όμως αυτό είναι που θέλουμε από τη ζωή μας; Ελάτε
σας παρακαλώ. Ας σοβαρευτούμε. Φανταστείτε έναν κόσμο που θα ήμασταν όλοι
ίδιοι. Να είχαμε τις ίδιες φάτσες, τα ίδια γούστα, τις ίδιες προτιμήσεις. Να
βλέπαμε καθημερινά τις ίδιες εικόνες. Μέχρι να αλλάξουν πάλι οι επιταγές του
συρμού και να τρέχουμε όλοι μαζί να προσαρμοστούμε. Κάποτε λοιπόν ήταν στη μόδα
οι στρουμπουλοί και αφράτοι πισινοί, τώρα είναι οι αποστεωμένοι. Αργότερα θα
αλλάξει κι αυτό. Καταλαβαίνω βέβαια ότι δεν μπορεί ο άνθρωπος να κάθεται
στάσιμος κάπου. Στασιό δεν έχει. Αλλά δεν μπορώ να ανεβοκατεβάζω το βάρος και
την ποιότητα του πισινού μου κάθε φορά που θα αλλάξει η μόδα. Δεν θέλω βρε
αδελφέ! Θέλω στη ζωή να μου έρχονται οι αλλαγές αυθόρμητα και όχι με
εξαναγκασμούς! Γιατί λοιπόν να μας νοιάζει τι κάνει ο άλλος κόσμος; Ό,τι θέλει
ας κάνει, φτάνει να σέβεται τον προσωπικό χώρο των άλλων. Εντάξει, δε λέω,
υπάρχουν και κάποιοι υπερβολικοί. Αλλά και αυτοί δεν μας ενοχλούν. Όλα μέσα στο
μυαλό είναι. Εμμονές. Και το μόνο που κάνουν οι εμμονές, είναι να δηλητηριάζουν τις
σχέσεις μας με τους άλλους ανθρώπους. Απελευθέρωση. Αυτό είναι όλο. Από όλα
εκείνα που κρύβουμε μέσα μας και φοβόμαστε να βγάλουμε γιατί νιώθουμε ότι θα
εισπράξουμε την απόρριψη. Κι όμως. Μερικοί τολμούν. Και μαντέψτε. Εσύ, ναι
εσένα λέω, εσένα που αισθάνεσαι ότι πνίγεσαι και νιώθεις ότι έχεις να δώσεις
αλλά δεν τολμάς, πρώτος θα τους την πέσεις. Πρώτος θα ρίξεις την κοτρόνα. Σκέψου
μόνο ότι τη δική σου θέση χειροτερεύεις. Γιατί θα είσαι για πάντα δέσμιος της
κριτικής. Αυτής που κάνεις και αυτής που φοβάσαι να λουστείς. Δεν θα ήταν λοιπόν
ωραία να βλέπαμε τη ζωή με άλλα μάτια; Που βλέπουν λίγο πιο μέσα από τη φλούδα
και στοχεύουν κατ’ευθείαν στην καρδιά; Να έκλεινε η κουρτίνα της κριτικής και
να άνοιγε αυτή της ψυχής μας. Δεν υπάρχει κακός ζωγράφος επειδή δεν σου αρέσει
αυτό που κάνει. Άστον να το κάνει. Έχει το λόγο του. Ή δεν έχει λόγο. Σε
κάποιον κιόλας μπορεί να αρέσει. Εσύ γιατί βιάζεσαι να τον καταδικάσεις; Έτσι
με τη σειρά τους άλλοι θα καταδικάσουν εσένα για κάτι άλλο. Δεν μας χρειάζονται
οι ταμπέλες για να ορίσουμε τις δικές μας προτιμήσεις. Ας δεχτούμε λοιπόν τη
διαφορετικότητα του καθενός κι ας βγαίνει έξω από τα όρια που μας έχουν άλλοι
περιχαράξει. Ας σεβαστούμε τις άλλες ιδέες, τα γούστα και τις προτιμήσεις των
γύρω μας. Ας δώσουμε χώρο σε όλους. Πρώτα εμείς οι ίδιοι θα νιώσουμε
απελευθερωμένοι και απαλλαγμένοι από το μάτι της κριτικής. Και τότε θα είμαστε
ελεύθεροι να δώσουμε τα δικά μας πράγματα στον κόσμο και θα το κάνουμε με χαρά,
χωρίς φόβο και με πολύ πάθος. Γιατί δεν θα μας νοιάζει να εκτεθούμε. Βάζοντας
ταμπέλες στον καθένα καλλιεργούμε πολλές κακίες. Καλλιεργούμε το ρατσισμό, το
μπούλινγκ, την ασέβεια προς τον συνάνθρωπό μας. Και μεις δεν θέλουμε σε τέτοιο
κόσμο να μεγαλώσουμε τα παιδιά μας. Δεν θέλουμε να ανακυκλώσουμε έναν τέτοιο κόσμο.
Γιατί όλοι, αξίζουμε την ίδια μεταχείριση, από όλους.
Ασφαλώς,
όλες οι κριτικές δεν έχουν στόχο να μειώσουν άλλους ανθρώπους. Αλλά πρέπει να
μάθουμε να τις ξεχωρίζουμε. Γιατί υπάρχει και η κριτική που σε βοηθάει να
γίνεις καλύτερος. Τεκμηριωμένα, ευγενικά και με τις καλύτερες προθέσεις,
απαλλαγμένη από παρωπίδες και ξεπερασμένα πρότυπα. Εκείνη που θα σε βελτιώσει
και θα σε κάνει καλύτερο άνθρωπο.
Καλύτερο φούρναρη, γραμματέα, ζωγράφο, δημοσιογράφο, συγγραφέα... και φυσικά
αναγνώστη.
Ευχαριστώ
πολύ τη συντροφιά σας που με φιλοξενεί για να ανταλλάσσουμε απόψεις και περιμένω
τις δικές σας σκέψεις για όμορφες συζητήσεις.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΕΔΩ:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου