Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΟΧΗΜΑ, ΓΡΑΦΕΙ Ο ΚΩΣΤΑΣ ΣΙΜΕΝΟΣ

την πΈνα"  ✒️✒️    

Ο πολιτισμός είναι το όχημα

από το Κώστα Σιμενό

Ο πολιτισμός είναι το όχημα

Ακούω τον «βολεμένο»  και  πονηρό νεοέλληνα να αναφωνεί:  «εδώ ο κόσμος χάνεται, για πολιτισμό θα μιλάμε;». Σωστά, μόνο που ο κόσμος χάνεται για άλλους κι όχι γι’ αυτόν.

Φωνάζει για να μη αλλάξουν οι συνθήκες που εξυπηρετούν τη «δράση» του. Το σημερινό κοινωνικό επίπεδο της καθημερινότητας, και του  πολίτη, του εξασφαλίζουν την ανοχή του.  Ο πολιτισμός  «ανοίγει μάτια» και δε το θέλει.

Το ίδιο, όμως, φωνάζει, πέφτοντας στη παγίδα, κι ο αδαής και ταλαιπωρημένος πολίτης  που τρέμει μη του κόψουν το φως, το νερό, το τηλέφωνο  ή  χτυπήσει η πόρτα και δει κάποιον αστυνομικό να του ζητάει να τον ακολουθήσει στο τμήμα, λόγω χρεών. Του φαίνεται πολυτέλεια ο πολιτισμός,  όταν αγωνιά για την επιβίωσή του,  και ενώνει τη φωνή του με τον άλλον. Συνήθισε να εννοεί  πολιτισμό τα πανηγύρια που ασκόπως χρηματοδοτούσαν οι κυβερνήσεις για υφαρπαγή των τοπικών ψήφων.

Δεν είναι σε θέση να σκεφτεί ότι βρίσκεται  σε τεράστια απόσταση από τους βολεμένους του συστήματος,   και ότι δε μπορεί να έχει τα ίδια αιτήματα και συμφέροντα με αυτόν.

Δε μπορεί να σκεφτεί πώς ό,τι συνέβη γύρω του, ό,τι τον έριξε στο πάτο, είναι αποτέλεσμα της έλλειψης πολιτισμού και παιδείας στην νεότερη, και κυρίως μεταδικτατορική Ελλάδα.

Δε μπορεί να σκεφτεί, ότι η χούντα πολεμήθηκε με ένα ιδεολογικό σύνθημα «ψωμί, παιδεία, ελευθερία», που σκόπιμα δεν έγινε ποτέ πράξη από αυτούς που το φώναζαν.

Υστερόβουλα, δόθηκε ψωμί δανεικό, και ασυδοσία αντί για ελευθερία, εκμαυλίζοντας τη μάζα,  ενώ κήρυξαν τον πόλεμο στη παιδεία και στο πολιτισμό, που αντιστέκονται στις σκοτεινές επιδιώξεις. Θυμηθείτε τη «μαλλιαρή» γλώσσα του 80 των διακοσίων λέξεων, που ακούγαμε επίσημα από τη τηλεόραση και τα ραδιόφωνα, και τα κομματικά πανεπιστήμια.

Δε μπορεί να σκεφτεί, ότι οι αρχαίοι πρόγονοί μας, δημιουργώντας το πολιτισμό,  που βλέπει στα μνημεία γύρω του, δε το έκαναν τυχαία, και γι αυτό υπερείχαν των άλλων λαών, ενώ έφτιαξαν νόμους που  υπεράσπιζαν, ταυτόχρονα,  τη λειτουργία της νεοσύστατης δημοκρατίας και το δημόσιο συμφέρον υπέρ των πολιτών.

Δε μπορεί να σκεφτεί ότι σε κείνη τη δημοκρατία, δε μπορούσε το κράτος να γίνει λάφυρο μιας ομάδας τυχοδιωκτών και της πολιτικής παρέας τους, όπως έγινε στη Ελλάδα τα τελευταία χρόνια.

Δε μπορεί να σκεφτεί ότι σ’ ένα πολιτισμένο και καλλιεργημένο κοινωνικό περιβάλλον,  ο κάθε απατεώνας δεν θα εύρισκε θέση ή αν εύρισκε προσωρινά με κουτοπονηριές,  γρήγορα θα αποκαλυπτόταν και γινόταν αποδιοπομπαίος.

Δε μπορεί να σκεφτεί, ότι εισπράττοντας τα ψίχουλα που του πέταξαν, τον έκαναν  συνένοχο της ληστείας του δημοσίου χρήματος, για να καλυφθούν οι άλλοι, και να δρουν ανεξέλεγκτα.

Δε μπορεί να σκεφτεί ότι στη πρώτη «στραβή»,  εκείνος θα είναι αναλώσιμος, άρα και το θύμα, όπως  έγινε στην πρόσφατη ηθελημένη κρίση.

Ό,τι η βασιλεία των μετρίων, προωθεί το lifestyle για να διατηρήσει τη πνευματική ανεπάρκεια της κοινωνίας που τους βολεύει.

Δε μπορεί να σκεφτεί το λόγο που η εκπαίδευση των παιδιών του έχει γίνει μια αισχροκέρδεια της παραπαιδείας, το λόγο που το κράτος  εκπαιδεύει «παπαγάλους»  έτοιμους να συνθηκολογήσουν με το σύστημα και να γίνουν τα νέα γρανάζια του  για μια θεσούλα στο δημόσιο, αντί να τους προσφέρει αληθινή μάθηση και γνώση.

Δε κατάλαβε ότι σε μια χυδαία εξατομικευμένη και καταναλωτική κοινωνία η αυθαιρεσία γίνεται νόμος.Δεν  αναρωτήθηκε, μήπως ο πολιτισμός είναι θεμέλιο και βάση   πάνω στην οποία οικοδομείται  ένα σύγχρονο και δίκαιο κράτος.

Αν, δηλαδή, δεν είναι  πολυτέλεια, αλλά ανάγκη, για να θυμίζει στο κάθε απατεώνα ότι δε μπορεί να λειτουργεί ως νομιμοποιημένος κλέφτης, γιατί δε θα μπορεί να ξεφύγει από το μάτι της κοινωνίας και του νόμου, χωρίς να τιμωρηθεί παραδειγματικά.  Κι ότι θα ήταν δύσκολο σε μια πολιτισμένη χώρα να προκύψουν αυτές οι στρατιές των αρπακτικών του δημόσιου χρήματος.

Ότι ο πολιτισμός είναι το πλαίσιο που κατοχυρώνει τη πραγματική  ελευθερία, την    ισότητα και δικαιοσύνη για κάθε πολίτη, και δεν αφήνει αυτά να καταπατηθούν από τους «πειρατές» της εξουσίας.

Αυτή είναι η μια πλευρά, η ποιοτική πλευρά μιας κοινωνίας που αποτρέπει αυθαιρεσίες της εξουσίας και φασιστικές αντιλήψεις ομάδων εις βάρος των πολλών.

Υπάρχει κι η άλλη πλευρά, η  πρακτική για μας, η οικονομική, που φωνάζει ότι ο πολιτισμός θα μπορούσε, μαζί με τον τουρισμό, να γίνουν το όχημα, της ανάπτυξης και της φυγής μας προς τα μπρος.

Κληρονομήσαμε μια τεράστια πνευματική περιουσία, που τα δικαιώματά της έχουμε παντελώς εγκαταλειφθεί και περιοριστεί σε γραφικές αναφορές, όταν θα μπορούσαμε να γίνουμε μια  προστατευόμενη χώρα.  από τη παγκόσμια κοινότητα.  Όταν  θα μπορούσαμε να πολλαπλασιάσουμε το τουριστικό ενδιαφέρον, και ο μισός πληθυσμός να ασχολείται με αυτό.  Ποια άλλη πολιτισμένη χώρα θα διέθετε αυτή τη φιλοσοφική, καλλιτεχνική, και επιστημονική  κληρονομιά, και θα την είχε αφήσει αναξιοποίητη στο έλεος της φθοράς του χρόνου και της λήθης.

Στο Σάλτσμπουργκ, γενέτειρα  του Μότσαρτ, κάθε τι, ακόμη και τα οικιακά σκεύη,  απεικονίζουν το όνομα και τη μορφή του μεγάλου μουσικοσυνθέτη, και χιλιάδες  κάτοικοι επωφελούνται από αυτή τη ιστορική και πολιτιστική συγκυρία.

Εμείς, που κάθε γωνιά της χώρας κουβαλάει οικουμενική ιστορία και πολιτισμό, μένουμε απαθείς και αδιάφοροι, όταν θα μπορούσαμε να είμαστε  σημείο αναφοράς, αξιοποιώντας το παρελθόν και τη φυσική ομορφιά της χώρας,  αλλά και συνδέοντας το «τότε» με το «τώρα», και τα σύγχρονα επιτεύγματα πολιτισμού, τη δημιουργία των οποίων μπορεί να ευνοήσει η πολιτεία με πολλούς τρόπους και σε όλους τους τομείς.

Καμιά κρίση δε θα μας άγγιζε, αν φροντίζαμε να γίνει η χώρα κέντρο πολιτισμού και τεχνών, παράλληλα με την αξιοποίηση  όλων των άλλων παραγωγικών δυνατοτήτων της. Αν ανοίγαμε τα σύνορα του πολιτισμού προς τα μέσα και προς τα έξω, ώστε να γίνουμε σταυροδρόμι των σύγχρονων ρευμάτων.

Και καμιά ηγεσία, σαν αυτές που γνωρίσαμε, δε θα προέκυπτε από ένα πολιτισμένο λαό που ξέρει τι θέλει  και ξέρει πώς να το πετύχει. Γιατί απλούστατα, ποτέ δε θα την επέλεγε. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΕΔΩ:

ΚΩΣΤΑΣ ΣΙΜΕΝΟΣ