'Nουάρ' διαδρομές: Aνακαλύπτοντας τους 'θησαυρούς' της Παγκόσμιας Αστυνομικής Λογοτεχνίας
από τον Tim Orfanos.
Μίνι αφιέρωμα: Tα 2 πιο κλασικά αστυνομικά μυθιστορήματα 'κλειδωμένου δωματίου'!
34. 'Το μυστήριο του κίτρινου δωματίου' - Gaston Leroux (1907)
35. 'O ασώματος άνθρωπος' - Τζον Ντίξον Καρ (1935)
Υπόθεση 1: Μετά από μία κοπιαστική ημέρα σημαντικών επιστημονικών πειραμάτων, η δεσποινίς Στάνγκερσον είχε μόλις αποσυρθεί στο υπνοδωμάτιό της. Ξαφνικά, άρχισαν να ακούγονται από μέσα ήχοι πάλης, αγωνιώδεις κραυγές, εκκλήσεις για βοήθεια και πυροβολισμοί. Όταν η κλειδωμένη της πόρτα υποχωρεί στα χτυπήματα του πατέρα της και ενός υπηρέτη, η Ματίλντ βρίσκεται πεσμένη στο πάτωμα, σοβαρά τραυματισμένη και γεμάτη αίματα. Κανείς άλλος δεν βρίσκεται στο δωμάτιο. Δεν υπάρχει απολύτως καμία άλλη έξοδος, και το μοναδικό παράθυρο του Κίτρινου Δωματίου είναι ασφαλισμένο από μέσα. Πώς είναι δυνατόν να απέδρασε από εκεί ο δράστης; (Aπό το οπισθόφυλλο του βιβλίου).
Υπόθεση 2: Ο καθηγητής Σαρλ Βερνέ Γκριμό συζητά σε μια λονδρέζικη παμπ με την παρέα των φίλων του. Προσπαθεί να τους εξηγήσει με βάση κοινωνικά και φυσικά αίτια τις δεισιδαιμονίες που σχετίζονται με τους βρικόλακες και τη συγκεκριμένη που αναφέρεται στο γεγονός ότι κάποιοι νεκροί σηκώνονται από τα φέρετρά τους. Τη συζήτηση διακόπτει προκλητικά ένας ξένος που παρακολουθούσε από μακριά την εξέλιξή της. «'Αρα δεν πιστεύετε», συνέχισε ο άλλος, παίρνοντας το γαντοφορεμένο χέρι του από το πιγούνι του ίσα ίσα για να υψώσει το δάχτυλο, «ότι ένας άνθρωπος μπορεί να βγει απ' το φέρετρό του ότι μπορεί να πάει όπου θέλει αόρατος ότι τέσσερις τοίχοι δεν σημαίνουν τίποτε γι' αυτόν κι ότι είναι επικίνδυνος σαν δαίμονας;» «Όχι, δεν το πιστεύω», απάντησε ο Γκριμό απότομα. «Εσείς;» «Εγώ ναι. Το έχω κάνει. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό! Έχω έναν αδερφό που μπορεί να κάνει πολύ περισσότερα απ' ό,τι εγώ, και είναι πολύ επικίνδυνος για σας. Εγώ δεν θέλω να σας πάρω τη ζωή εκείνος θέλει. Αν όμως έρθει εκείνος στο σπίτι σας να σας δει...» (Aπό το οπισθόφυλλο του βιβλίου).
Σύντομη κριτική:
Ίσως από τα πιο δύσκολα στην ανάγνωση αστυνομικά μυθιστορήματα και από τα πιο πολύπλοκα για να κάνει κάποιος κριτική. Αποτελούν τα 2 χαρακτηριστικότερα παραδείγματα βιβλίων 'κλειδωμένου δωματίου' που γράφτηκαν ποτέ. 'Το μυστήριο του κίτρινου δωματίου' του Γκαστόν Λερού προηγήθηκε (1907), ενώ 'Ο ασώματος άνθρωπος' του Τζον Ντίξον Καρ ακολούθησε (1935) επηρεασμένο από τα έργα του Λερού και του Τσέστερτον.
Καί τα δυο μυθιστορήματα δημιουργούν στον αναγνώστη μια αίσθηση ότι η πλοκή έχει τη μορφή μαθηματικού γρίφου, ενώ οι περιγραφές είναι δαιδαλώδεις με περίπλοκες λεπτομέρειες που δεν μπορούν εύκολα να εντυπωθούν στο μυαλό. Ωστόσο, εντυπωσιάζουν η επισημότητα που υπάρχει στο συγγραφικό ύφος, η ακρίβεια στη χρησιμότητα όλων των στοιχείων για τη λύση του μυστηρίου, οι ανατροπές και η πρωτοτυπία στη διαλεύκανση των δολοφονιών, όσο και το έξυπνο 'παιχνίδι' των συγγραφέων με την αίσθηση της οφθαλμαπάτης και το φαινόμενο της πλαστοπροσωπίας.
Τα ιστορικά και πραγματολογικά στοιχεία που υπάρχουν διάσπαρτα στα μυθιστορήματα δημιουργούν μια μυστηριώδη ατμόσφαιρα εποχής, ενώ αποτελούν, πολλές φορές και το υπόβαθρο για τα 'σκοτεινά' κίνητρα των δολοφονιών.
Οι κεντρικοί ήρωες-ντετέκτιβ των βιβλίων κινούνται σε παρόμοιους τόνους, ωστόσο ο δημοσιογράφος-ντετέκτιβ του 'Μυστηρίου του κίτρινου δωματίου' Ζοζέ Ρουλεταμπίλ μένει αξέχαστος στον αναγνώστη λόγω του έξυπνου χιούμορ του και της νεανικής εφευρετικότητάς του.
Πιο συγκεκριμένα, ο Αμερικανός Καρ στον 'Ασώματο άνθρωπο' μεταφέρει τη πλοκή στο Λονδίνο και, σε πολλά σημεία, δίνει την αίσθηση ότι προσπαθεί να μιμηθεί Άγγλους συγγραφείς αστυνομικών μυθιστορημάτων, ωστόσο, από τη μέση και μετά του βιβλίου βομβαρδίζει τον αναγνώστη με πολλές λεπτομέρειες και περιττές αναλύσεις, οι οποίες αποπροσανατολίζουν και κουράζουν. Θα μπορούσε το βιβλίο να είναι μικρότερο σε έκταση, ώστε η εμπνευσμένη και πρωτότυπη λύση που δίνεται στο μυστήριο να αποκτά και μεγαλύτερη βαρύτητα.
Από την άλλη πλευρά, ο Λερού κρατά σε αγωνία τον αναγνώστη ακόμα και όταν οι διάλογοι είναι πυκνοί και οι λεπτομέρειες απαιτητικές, ενώ οι περιγραφές μυστικών μονοπατιών, δωματίων και χώρων παραπέμπουν σε γοτθικό παραμύθι.
Είναι 2 κλασικά αστυνομικά μυθιστορήματα που αξίζει να διαβαστούν για τη σύλληψή τους και την καινοτομική τους δομή, ωστόσο χρειάζεται υπομονή, διάθεση και χρόνος!
Βαθμολογία: 'To Μυστήριο του Κίτρινου Δωματίου': 4/5 - 'Ο ασώματος άνθρωπος':¨3,3/5.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου