ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΟΥ

Συνέντευξη στην συγγραφέα παιδικών βιβλίων Τριανταφυλλιά Κωνσταντινίδου
Επιμέλεια συνέντευξης: Καλλιόπη Γιακουμή

Κοντά μας σήμερα η συγγραφέας των παιδικών βιβλίων

1) ''Ο Ρήγας και η Ροζαλία''

2) ''Ο Αμούρ στον αστερισμό του λύκου''.

3) ''Η γερακίνα και ο κύκνος''.

4) ''Ο Πέτρος και η μάγισσα Καρκάγια''.

Η Τριανταφυλλιά Κωνσταντινίδου γεννήθηκε στην Αρχαία Πέλλα, όπου παρακολούθησε και τις εγκύκλιες σπουδές της. Τελείωσε την Αγγλική Φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Τα τελευταία χρόνια ασχολείται με τη συγγραφή. Πολλά έργα της, όπως παραμύθια και διηγήματα, έχουν συμμετάσχει σε πανελλήνιους λογοτεχνικούς διαγωνισμούς και έχουν λάβει βραβεία και επαίνους. Η συγγραφέας εργάσθηκε στη Μέση Εκπαίδευση ως καθηγήτρια Αγγλικών και παρέχοντας γραμματειακή υποστήριξη. Σήμερα, ζει με την οικογένειά της στην Έδεσσα.



1) Κυρία Κωνσταντινίδου, είστε συνταξιούχος καθηγήτρια Αγγλικής Φιλολογίας. Πώς προέκυψε η συγγραφή στη ζωή σας;  
                                                           
 Τ.Κ: Εντελώς αυθόρμητα, δέκα χρόνια πριν, λίγο μετά από μια περιπέτεια που είχα με την υγεία μου. Η συγγραφή λειτούργησε κατά κάποιον τρόπο θεραπευτικά, ως μέσον εκτόνωσης, όπου διοχέτευσα την ενέργειά μου. Έτσι, η ανάγκη να εκφράσω τον εσωτερικό μου κόσμο, να βρω λύτρωση, παρηγοριά, καταφυγή, με ώθησε να πάρω μολύβι και χαρτί και με παρέσυρε σιγά σιγά να γράψω. Η συγγραφή είναι το alter ego μου, στο οποίο καταβυθίζομαι, προκειμένου να ανασύρω από το υποσυνείδητό μου τα συναισθήματα και τα βιώματά μου, που έχουν αφήσει το ανεξίτηλο αποτύπωμά τους στην καρδιά και στην ψυχή μου. 

2) Γιατί επιλέξατε να απευθυνθείτε σε παιδιά;                                                          
 Τ.Κ: Διότι, ένιωσα την ανάγκη να μοιραστώ, μέσω της μυθοπλασίας, τις εμπειρίες μου, εκείνες των παιδικών μου χρόνων, και με άλλους ανθρώπους. Να μιλήσω για ότι με φόβιζε ή με ενοχλούσε ως παιδί, να εξευμενίσω το κακό και να το αποδιώξω από πάνω μου. Να αναφερθώ στα ξένοιαστα χρόνια της αθωότητας, τα οποία έφυγαν ανεπιστρεπτί.  Να τα ξαναζήσω ως δια μαγείας και να ξαναγίνω και πάλι παιδί, χωρίς το άγχος των ενηλίκων. Τέλος, διότι ήθελα να δώσω την ευκαιρία στους μικρούς μου αναγνώστες, αλλά και στους μεγάλους που θα διαβάσουν τα βιβλία μου, να αναγνωρίσουν τα πολλαπλά μηνύματα και τις πανανθρώπινες αξίες που υπάρχουν στις σελίδες τους. 

3) Έχετε εκδώσει τέσσερα (4) παιδικά βιβλία, τρία από τα οποία έχουν αποσπάσει βραβεία και επαίνους σε πανελλήνιους λογοτεχνικούς διαγωνισμούς. Πώς σας κάνει να αισθάνεστε αυτό;                                                                                           
Τ.Κ: Χαρά και ηθική ικανοποίηση. Η βράβευση από μόνη της είναι κάτι θετικό, μια διάκριση, μια αναγνώριση, μια τιμή που ενισχύει την αυτοπεποίθησή σου και σου δίνει τη δύναμη να συνεχίσεις. Για αυτό, και στην απόφασή μου να εκδώσω τα βιβλία μου, καθοριστικής σημασίας ήταν και η βράβευση του πρωτόλειου έργου μου ''Η γερακίνα και ο κύκνος''. Διαφορετικά, δεν ξέρω εάν θα είχα ακολουθήσει αυτόν τον δρόμο. 

4) Στο βιβλίο σας ''Ο Ρήγας και η Ροζαλία'', τονίζεται ιδιαίτερα η δύναμη της αδελφικής αγάπης. Πόση σημασία έχει, να είναι τα αδέλφια αγαπημένα και ενωμένα, και πώς οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν σε αυτό;  

Τ.Κ: Έχει μεγάλη σημασία να είναι τα αδέλφια ενωμένα και αγαπημένα και να στηρίζουν το ένα το άλλο στις δύσκολες στιγμές. Διότι, μέσα από τον δεσμό αυτό, τα αδέλφια μαθαίνουν να μοιράζονται, να έχουν υπομονή, να δείχνουν αφοσίωση, να συγχωρούν, να παραμερίζουν τον εγωισμό τους, να λειτουργούν ως ομάδα. Στοιχεία, τα οποία συντελούν στην κοινωνικοποίησή τους. Οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν, δίνοντας οι ίδιοι το καλό παράδειγμα, μέσα από τη συμπόνοια, την υπομονή, τη συγχώρεση, την αλληλοβοήθεια, την ανάθεση ευθυνών, τον σεβασμό στα προσωπικά αντικείμενα του άλλου και την οριοθέτηση στις εκρήξεις θυμού.  Είναι αναπόφευκτο να υπάρχουν συγκρούσεις ανάμεσα στα αδέλφια, εξαιτίας της τριβής της καθημερινότητας, ωστόσο μετά από έναν καυγά, μια ειλικρινής συγγνώμη, ένας γλυκός λόγος, μια ζεστή αγκαλιά, αρκούν για να επαναφέρουν την αρμονία στη σχέση τους και την ευτυχία στην οικογένεια. 

5) Ένα άλλο εξίσου δυνατό μήνυμα/μάθημα μέσα στο βιβλίο σας, είναι εκείνο που κάνει το παιδί να είναι σε επιφυλακή και να αποφεύγει του "άγνωστους" που το πλησιάζουν. Εκτός από ένα παραμύθι και μια ευαισθητοποιημένη συγγραφέα, σαν εσάς, που το θίγει σαν θέμα, πως αλλιώς θα μπορούσε ένα παιδί να μάθει να αποφεύγει και να φυλάγεται, από τέτοιου είδους, κινδύνους;

Τ.Κ: Θα σας απαντήσω ως μητέρα, κάπως επιγραμματικά, εστιάζοντας στους κυριότερους κινδύνους και στους τρόπους προφύλαξης. Βασικά, οι γονείς οφείλουν να συζητούν συνεχώς με τα παιδιά τους  για τους κινδύνους που ελλοχεύουν και να τους εφιστούν την προσοχή.Να συνοδεύονται πάντα από τους γονείς ή κηδεμόνες τους. Ένα ασυνόδευτο παιδί, καθίσταται αυτομάτως ευάλωτο και στοχοποιείται. Να μάθουν να λένε όχι, σε πρόσωπα που τους φοβίζουν και καταστάσεις που τους κάνουν να νιώθουν άβολα. Να ξέρουν ότι οι μεγάλοι δεν χρειάζονται βοήθεια από ένα παιδί. Το αντίθετο συμβαίνει συνήθως. Να κυκλοφορούν σε κεντρικούς δρόμους και όχι σε απόμερα σοκάκια, διότι μπορεί να παρουσιαστεί  ξαφνικά μπροστά τους κάποιος περιθωριακός τύπος με αποκλίνουσα συμπεριφορά. Να έχουν φίλους και να κυκλοφορούν μαζί τους, ενημερώνοντας πάντα τους γονείς τους για το που  είναι. Ένα μοναχικό άτομο, αποτελεί στόχο, διότι σε περίπτωση κινδύνου, δεν θα προστρέξει κανείς για να το βοηθήσει. Να μην κρατούν μυστικά από τους γονείς τους. Να μην δέχονται δώρα από ''αγνώστους''. Πολλές φορές, οι άνθρωποι αυτοί ανήκουν στο άμεσο φιλικό ή οικογενειακό περιβάλλον. Να μην ανοίγουν την πόρτα και να μην σηκώνουν το σταθερό τηλέφωνο, όταν είναι μόνα τους στο σπίτι. Εάν βρίσκονται στον δρόμο και χαθούν, να μην απευθυνθούν σε ενήλικα ή ένστολο (μπορεί να είναι λύκος με προβιά), αλλά να ζητήσουν βοήθεια από κάποια μητέρα με παιδιά. Να μην ακολουθήσουν κανέναν και να μην μπουν στο αυτοκίνητό του, εάν έρθει στο σχολείο να τα παραλάβει, ως απεσταλμένος των γονέων. Σε περίπτωση που οι γονείς δεν μπορούν να το πάρουν από το σχολείο, να μιλήσουν με τη δασκάλα του για το ποιος θα το πάρει, δίνοντας συγκεκριμένα στοιχεία. 

6) Το βιβλίο σας μου θύμισε παραμύθι ''παλιάς κοπής''. Εσείς ποια παιδικά βιβλία έχετε αγαπήσει ως παιδί; Ποια θυμάστε ακόμα;        

Τ.Κ: Πράγματι, ''Ο Ρήγας και η Ροζαλία'' παραπέμπει σε παραμύθι ''παλιάς κοπής'', διότι εμπεριέχει στοιχεία από την ελληνική φύση και την παραδοσιακή μορφή της οικογένειας, με την καθημερινότητα των ανθρώπων μιας άλλης εποχής, που χρονικά τοποθετείται στα τέλη του περασμένου αιώνα. Μολονότι η ιστορία μου είναι προϊόν μυθοπλασίας, εντούτοις αντανακλά εικόνες από την παιδική μου ηλικία. Όσο για τα παιδικά βιβλία που έχω αγαπήσει και θυμάμαι ακόμη, υπάρχουν πολλά. Θα αναφερθώ στην ''Κοκκινοσκουφίτσα'', διότι η μικρή ηρωίδα, ολομόναχη, αναγκάζεται να διασχίσει το δάσος, ένα άγριο περιβάλλον, και να έχει ένα κακό συναπάντημα με τον λύκο, δηλαδή έναν άγνωστο! 

7) Είναι εύκολο αναγνωστικό κοινό τα παιδιά;  

Τ.Κ: Κάθε άλλο! Το κοινό που αποτελείται από μικρούς αναγνώστες είναι δύσκολο και απαιτητικό. Οι ερωτήσεις τους είναι καταιγιστικές και τα σχόλιά τους, αποτέλεσμα του αυθορμητισμού της ηλικίας τους, είναι απρόβλεπτες. Σε αυτήν την περίπτωση, ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης της κριτικής τους, από τη μεριά του παραμυθογράφου, είναι η ειλικρίνεια, η υπομονή και το χιούμορ. 

8) Τι πρέπει να έχει ως κριτήρια αξιολόγησης, ο γονιός που θα επιλέξει ένα παιδικό βιβλίο για τα παιδιά του;         

Τ.Κ: Να λάβει σοβαρά υπόψη του τον χαρακτήρα του παιδιού, τις μαθησιακές του ανάγκες, τα ενδιαφέροντά του, τις δραστηριότητές του και φυσικά την ηλικία του. Σημαντικό κριτήριο επίσης της ποιότητας ενός παιδικού βιβλίου, είναι και οι διακρίσεις που έχει λάβει και τα θετικά σχόλια που έχει αποσπάσει από έγκριτους λογοτέχνες.  Ο γονιός μπορεί να επιλέξει ένα βιβλίο που να εξάπτει την φαντασία των παιδιών και να τα μεταφέρει, μέσω της δυναμικής των λέξεων και της αισθητικής των εικόνων, στον μαγικό κόσμο του παραμυθιού. Κάτι που να συνδέεται με παραστάσεις που έχουν ζήσει και περιέχει στοιχεία ιστορίας και παράδοσης. Γι΄ αυτό, μια ασφαλής επιλογή βιβλίου, είναι και η αρχαία ελληνική Μυθολογία. 

9) Έχει ζήτηση το παιδικό βιβλίο στην Ελλάδα; Τι νομίζετε εσείς πως θα έκανε τα παιδιά να αγαπήσουν περισσότερο το διάβασμα;   

Τ.Κ: Από προσωπική μου εμπειρία, θα έλεγα ότι το παιδικό βιβλίο δεν έχει πληγεί τόσο, όσο άλλες κατηγορίες βιβλίων στην Ελλάδα της κρίσης. Η διαπίστωση αυτή, αν μη τι άλλο, με κάνει να αισιοδοξώ και να ελπίζω για καλύτερες μέρες. Όσον αφορά το δεύτερο σκέλος της ερώτησής σας, θεωρώ ότι ένα οικογενειακό περιβάλλον, στο οποίο κυκλοφορεί το βιβλίο, με γονείς που διαβάζουν, μεταδίδει τη χαρά της ανάγνωσης και στα παιδιά, εφόσον τους βλέπουν ως πρότυπο. Έτσι, αβίαστα και φυσικά, οικοδομείται η αγάπη τους για το διάβασμα, διότι κατανοούν σιγά σιγά τη δύναμη που έχουν οι λέξεις και οι εικόνες, καθώς τους ταξιδεύουν όχι μόνον στον κόσμο της φαντασίας, αλλά και της γνώσης. Σημαντικό επίσης είναι το κείμενο ενός παιδικού βιβλίου, να συνδυάζεται αρμονικά με την εικονογράφηση, να εκφράζει τον χαρακτήρα του παιδιού και να σχετίζεται με τις δραστηριότητές του, ώστε να αγγίξει τον ψυχικό του κόσμο και να προκαλέσει το ενδιαφέρον του. 

10) Εσείς τι βιβλία προτιμάτε να διαβάζετε; Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας συγγραφείς;   
                                                                                                                    
Τ.Κ: Προτιμώ να διαβάζω βιβλία, τα οποία απευθύνονται σε παιδιά και νέους, μυθιστορήματα και ποίηση. Αγαπημένοι μου συγγραφείς είναι η Πηνελόπη Δέλτα, ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης και ο Ουΐλιαμ Σαίξπηρ.Ασφαλώς και μου αρέσουν πολλοί σύγχρονοι Έλληνες και ξένοι συγγραφείς, τους οποίους βρίσκω αξιόλογους, αλλά δεν μπορώ να αναφέρω τα ονόματά τους για ευνόητους λόγους. 

11) Πρόσφατη εκδοτική σας παρουσία είναι το βιβλίο σας ''Ο Πέτρος και η μάγισσα Καρκάγια'', με θέμα τον σχολικό εκφοβισμό (school bullying), το οποίο κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ανάτυπο. Μιλήστε μας για αυτό.              

Τ.Κ: Από καιρό σκεφτόμουν να γράψω κάτι για τη γενέτειρά μου, την Πέλλα, με το ένδοξο ιστορικό παρελθόν της και τις άπειρες φυσικές της ομορφιές. Όταν ήρθε το πλήρωμα του χρόνου, το έκανα πράξη, εντάσσοντας τον ήρωά μου, τον Πέτρο, στην περιοχή αυτή, η οποία αποτέλεσε και πηγή έμπνευσης για το βιβλίο μου. Βέβαια, η θεματολογία ως ιδέα, προϋπήρχε στο μυαλό μου.  

12) Ετοιμάζετε κάτι καινούριο τον τελευταίο καιρό; Ποια είναι τα σχέδιά σας για το μέλλον;                                                                                                                      
Τ.Κ: Ετοιμάζω μια σειρά διηγημάτων με θέματα κοινωνικής ευαισθητοποίησης , τα οποία έχουν ως επίκεντρο τον άνθρωπο και τη συνεχή αναζήτησή του για αγάπη, ευτυχία, αποδοχή! 

Να σας ευχηθώ κάθε επιτυχία σε ότι κάνετε και να 'ναι πάντα καλοτάξιδα τα βιβλία σας κ. Κωνσταντινίδου. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ που μας μιλήσατε και έτσι μας δόθηκε η ευκαιρία να γνωρίσουμε καλύτερα και εσάς και τα βιβλία σας.
Καλή συνεχεία σε ότι και αν κάνετε!!!


Τ.Κ: Και εγώ σας ευχαριστώ πολύ. Καλή συνέχεια και σε σας!!!

Βιβλιογραφία 

1) ''Ο Ρήγας και η Ροζαλία''.  Β΄ έπαινος παραμυθιού.Το βιβλίο έχει ως θέμα την αδελφική αγάπη. Απευθύνεται σε παιδιά και νέους. Είναι διαθέσιμο από τις Εκδόσεις Ανάτυπο.  
2) ''Ο Αμούρ στον αστερισμό του λύκου''. Β΄ βραβείο παραμυθιού. Με θέμα τη φιλία, τη δύναμη της αληθινής αγάπης και τον σεβασμό στη ζωή. Το βιβλίο απευθύνεται σε παιδιά και εφήβους. Διατίθεται από τις Εκδόσεις Ανάτυπο.  
3) ''Η γερακίνα και ο κύκνος''. Α΄ βραβείο παραμυθιού. Ένα αλληγορικό παραμύθι με θέμα τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις. Απευθύνεται σε μικρά και μεγάλα παιδιά.Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μαλλιάρης-Παιδεία.              
4) ''Ο Πέτρος και η μάγισσα Καρκάγια''. Ένα παραμύθι με θέμα τον σχολικό εκφοβισμό (school bullying).To βιβλίο απευθύνεται σε όλους τους μαθητές.Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ανάτυπο.                                              ΑΝΑΖΗΤΗΣΤΕ ΤΑ ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΑ !!!