'Nουάρ' διαδρομές: Aνακαλύπτοντας
τους
'θησαυρούς' της Παγκόσμιας Αστυνομικής Λογοτεχνίας
από τον Tim Orfanos.
3. 'Το γεράκι της Μάλτας' - Ντέισιελ Χάμετ (1929-1930)
Υπόθεση: Ένας θησαυρός που γι' αυτόν αξίζει να φτάσεις στο φόνο. Ένας αμφιλεγόμενος ιδιωτικός ντετέκτιβ, ο Σαμ Σπέιντ, με τον δικό του κώδικα ηθικής. Ένας απατεώνας που μυρίζει λεβάντα, ο Τζόελ Κάιρο, ένας χοντρός άντρας ονόματι Γκάτμαν και η Μπρίτζιντ Ο'Σόνεσι, μια όμορφη προκλητική γυναίκα που κανείς δεν μπορεί να εμπιστευτεί. Αυτά είναι τα συστατικά της ιστορίας του Ντάσιελ Χάμετ, η οποία γοήτευσε γενιές και γενιές αναγνωστών.
Κριτική: Είναι από τα πιο γνωστά και χαρακτηριστικά αστυνομικά μυθιστορήματα 'νουάρ' όλων των εποχών, και για πολλούς κριτικούς, ίσως, το κατ'εξοχήν 'hard-boiled' αστυνομικό μυθιστόρημα (1929-1930).
Ο Χάμετ χρησιμοποιεί σαν βασικό στοιχείο τους μακροσκελείς 'ζωντανούς' διαλόγους που περιέχουν έντονη θεατρικότητα, και δημιουργούν 'γρήγορες' εικόνες σαν να είναι από σκηνές κινηματογραφικής ταινίας. Οι διάλογοι σε πολλά σημεία 'τσακίζουν', ενώ περιέχουν και έντονο μαύρο χούμορ. Ο συγγραφέας συνθέτει την πλοκή με τον ίδιο τρόπο που η αράχνη κατασκευάζει τον ιστό της, ώστε να είναι δύσκολο για τους ήρωές του να αποφύγουν το αναπόφευκτο ή ακόμα και τη δίκαιη κατάληξη, ακόμα και μέσα από σωστά σχεδιασμένες και οργανωμένες δολοπλοκίες.
Γνωρίζει στο αναγνωστικό κοινό τον νέο ντετέκτιβ-ήρωά του, Σαμ Σπέηντ, ο οποίος δεν διστάζει σε κάποιες περιπτώσες να γίνει όσο αδίστακτος χρειάζεται για να αντιμετωπίσει κατά πρόσωπο τους αντιπάλους του. Αυτή τη στάση άλλωστε απαιτεί και η εποχή που γράφτηκε το βιβλίο, όπου μετά το κραχ και τη ποτοαπαγόρευση, η αμερικάνικη κοινωνία είχε αποκτήσει ένα ιδιαίτερα διεφθαρμένο, βίαιο και άπληστο 'πρόσωπο'.
Από τα στοιχεία που εντυπωσιάζουν στο βιβλίο είναι: η ιστορία του 'Γερακιού της Μάλτας' από την εποχή που η Μάλτα ήταν υπό ισπανική κυριαρχία μέχρι την αγορά του από τον Ρώσο στρατηγό-συλλέκτη Κέμιντωφ, τα υπονοούμενα του Χάμετ για την πονηρία και την απληστία Μεσογειακών λαών, όπως οι Έλληνες, και ο μύθος των 'femmes fatales' που, εδώ, δεν απέχει καθόλου από την πραγματικότητα.
Μοναδικό, ίσως, μειονέκτημα του μυθιστορήματος είναι η σύγχυση που προκαλείται στο 2ο μισό του βιβλίου από τη χρήση των μακροσκελών αυτών διαλόγων που ανέφερα παραπάνω ως θετικό στοιχείο, επειδή, εδώ, καθυστερούν τη κορύφωση της διαλεύκανσης του μυστηρίου, ενώ, τα 'φλασμπάκ' στην αφήγηση των ηρώων 'απορροφούν' το έντονο συναίσθημα που επικρατεί, με αποτέλεσμα να μην γεφυρώνουν ομαλά το παρελθόν με το παρόν.
Η ομώνυμη ταινία του Τζον Χιούστον (1941), δικαίως, θεωρείται από τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών, ενώ ο Χάμφρυ Μπόγκαρτ 'κεντά' στο ρόλο του Σαμ Σπέηντ.
Βαθμολογία: 4,4/5 ή 8,8/10.
Υπόθεση: Ένας θησαυρός που γι' αυτόν αξίζει να φτάσεις στο φόνο. Ένας αμφιλεγόμενος ιδιωτικός ντετέκτιβ, ο Σαμ Σπέιντ, με τον δικό του κώδικα ηθικής. Ένας απατεώνας που μυρίζει λεβάντα, ο Τζόελ Κάιρο, ένας χοντρός άντρας ονόματι Γκάτμαν και η Μπρίτζιντ Ο'Σόνεσι, μια όμορφη προκλητική γυναίκα που κανείς δεν μπορεί να εμπιστευτεί. Αυτά είναι τα συστατικά της ιστορίας του Ντάσιελ Χάμετ, η οποία γοήτευσε γενιές και γενιές αναγνωστών.
Κριτική: Είναι από τα πιο γνωστά και χαρακτηριστικά αστυνομικά μυθιστορήματα 'νουάρ' όλων των εποχών, και για πολλούς κριτικούς, ίσως, το κατ'εξοχήν 'hard-boiled' αστυνομικό μυθιστόρημα (1929-1930).
Ο Χάμετ χρησιμοποιεί σαν βασικό στοιχείο τους μακροσκελείς 'ζωντανούς' διαλόγους που περιέχουν έντονη θεατρικότητα, και δημιουργούν 'γρήγορες' εικόνες σαν να είναι από σκηνές κινηματογραφικής ταινίας. Οι διάλογοι σε πολλά σημεία 'τσακίζουν', ενώ περιέχουν και έντονο μαύρο χούμορ. Ο συγγραφέας συνθέτει την πλοκή με τον ίδιο τρόπο που η αράχνη κατασκευάζει τον ιστό της, ώστε να είναι δύσκολο για τους ήρωές του να αποφύγουν το αναπόφευκτο ή ακόμα και τη δίκαιη κατάληξη, ακόμα και μέσα από σωστά σχεδιασμένες και οργανωμένες δολοπλοκίες.
Γνωρίζει στο αναγνωστικό κοινό τον νέο ντετέκτιβ-ήρωά του, Σαμ Σπέηντ, ο οποίος δεν διστάζει σε κάποιες περιπτώσες να γίνει όσο αδίστακτος χρειάζεται για να αντιμετωπίσει κατά πρόσωπο τους αντιπάλους του. Αυτή τη στάση άλλωστε απαιτεί και η εποχή που γράφτηκε το βιβλίο, όπου μετά το κραχ και τη ποτοαπαγόρευση, η αμερικάνικη κοινωνία είχε αποκτήσει ένα ιδιαίτερα διεφθαρμένο, βίαιο και άπληστο 'πρόσωπο'.
Από τα στοιχεία που εντυπωσιάζουν στο βιβλίο είναι: η ιστορία του 'Γερακιού της Μάλτας' από την εποχή που η Μάλτα ήταν υπό ισπανική κυριαρχία μέχρι την αγορά του από τον Ρώσο στρατηγό-συλλέκτη Κέμιντωφ, τα υπονοούμενα του Χάμετ για την πονηρία και την απληστία Μεσογειακών λαών, όπως οι Έλληνες, και ο μύθος των 'femmes fatales' που, εδώ, δεν απέχει καθόλου από την πραγματικότητα.
Μοναδικό, ίσως, μειονέκτημα του μυθιστορήματος είναι η σύγχυση που προκαλείται στο 2ο μισό του βιβλίου από τη χρήση των μακροσκελών αυτών διαλόγων που ανέφερα παραπάνω ως θετικό στοιχείο, επειδή, εδώ, καθυστερούν τη κορύφωση της διαλεύκανσης του μυστηρίου, ενώ, τα 'φλασμπάκ' στην αφήγηση των ηρώων 'απορροφούν' το έντονο συναίσθημα που επικρατεί, με αποτέλεσμα να μην γεφυρώνουν ομαλά το παρελθόν με το παρόν.
Η ομώνυμη ταινία του Τζον Χιούστον (1941), δικαίως, θεωρείται από τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών, ενώ ο Χάμφρυ Μπόγκαρτ 'κεντά' στο ρόλο του Σαμ Σπέηντ.
Βαθμολογία: 4,4/5 ή 8,8/10.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου